Darsonval – burza z piorunami w służbie kosmetologii - cz.1

Darsonwalizacja jest metodą elektroterapeutyczną opartą o oddziaływanie prądu wielkiej częstotliwości na tkanki. Choć stosowana od wielu, wielu lat, dzięki rozwojowi elektrotechniki jest ciągłe udoskonalana i do dzisiaj uważana za jedną z najskuteczniejszych metod fizykalnych. Używana jest w fizjoterapii oraz medycynie, gdzie zakres zastosowań tego zabiegu jest bardzo szeroki: począwszy od dermatologii, ginekologii, urologii, chirurgii, neurologii, chorób wewnętrznych, stomatologii, na medycynie sportowej skończywszy.

Ze względu na swoje wszechstronne możliwości terapeutyczne darsonwalizacja została przeniesiona na grunt kosmetyki i kosmetologii, gdzie wykorzystywana jest w celu rozwiązania różnych problemów skóry, jak objawy jej starzenia, trądzik czy cellulit. Ostatnio przeżywa swój renesans w związku z rozwojem trychologii, gdzie stanowi jeden z czołowych zabiegów w walce z wypadaniem włosów oraz chorobami skóry owłosionej głowy.

Mechanizm działania prądu wielkiej częstotliwości
W zabiegu darsonwalizacji wykorzystywane są impulsy prądu sinusoidalnego zmiennego wielkiej częstotliwości emitowane przez przyłożoną do tkanki (skóry) elektrodę. Działanie prądu opiera się głównie na jego wpływie na naczynia krwionośne oraz zakończenia nerwowe w skórze, co nie powoduje przy tym pobudzania nerwów ani mięśni.
 

Istota działania tego zabiegu w kosmetologii i trychologii polega na tym, że:

1. Pod wpływem przepływu prądu przez tkanki dochodzi do wytworzenia w nich ciepła.
Mówiąc bardziej obrazowo, jeżeli tkanki ustroju poddamy działaniu prądu elektrycznego wielkiej częstotliwości to spowoduje on drgania jonów zawartych w płynach ustrojowych wokół ich średniego położenia, czyli tzw. oscylację. W wyniku drgań jonów i zderzania się ich między sobą oraz z sąsiadującymi cząsteczkami wzrasta temperatura tkanek. I tak na skutek przepływu prądu wielkiej częstotliwości w tkankach powstaje ciepło.
Bardzo ważne w tej metodzie jest to, że używany prąd nie płynie bez przerwy, ma natomiast formę impulsów o krótkim czasie trwania, po czym następuje około 500 razy dłuższa przerwa. Dodatkowo każdy impuls ma przebieg gasnącej fali elektromagnetycznej, która ulega stopniowemu wygaszeniu podczas trwania takiego impulsu. Dzięki zmniejszającemu się przebiegowi fali i długim przerwom pomiędzy kolejnymi impulsami wytwarzana ilość ciepła w tkankach jest bardzo niewielka. Zakres częstotliwości pojawiania się impulsów w przypadku tego prądu wynosi 300–500 kHz (dla porównania częstotliwość 1 herca odpowiada występowaniu jednego impulsu – w ciągu 1 sekundy).
Zmiana energii prądu elektrycznego wielkiej częstotliwości na ciepło oraz jego ilość wytworzona w tkankach zależy także od oporu, jaki stawiają tkanki przepływowi prądu. W tkankach dobrze przewodzących prąd ilość wytworzonego ciepła będzie mniejsza od ilości ciepła wytworzonego w tkankach gorzej przewodzących. Ilość wytworzonego ciepła zależy również od gęstości prądu, co oznacza, że elektrody o małej powierzchni wytwarzają w tkankach dużą ilość ciepła, powodując nawet ich koagulację (zniszczenie).

2. Pod wpływem wyładowań elektrycznych i przeskoku iskry między skórą, a elektrodą wytwarzany jest ozon.
Mówiąc bardziej obrazowo, na skutek gromadzenia się na powierzchni elektrody ładunków elektrycznych i narastania różnicy potencjałów między elektrodą a skórą, dochodzi do wyładowań elektrycznych. Podczas wyładowań tych wyzwala się energia. Główna jej część zostaje rozproszona w postaci ciepła w powietrzu tworzącym kanał plazmy – piorun, co powoduje ogrzanie i jonizację składników powietrza w kanale. Pod wpływem jonizacji powietrza wytwarza się ozon, który jest gazem drażniącym, ale także jednym z najskuteczniejszych znanych środków dezynfekcyjnych. Ozon nie jest wolnym rodnikiem – jest reaktywną formą tlenu, ale gdy pod wpływem emitowanego przez piorun promieniowania UV następuje rozszczepienie cząsteczki ozonu na tlen i rodnik tlenowy, w tkankach dochodzi do uszkodzenia błon biologicznych przez reakcje rodnikowe z ich składnikami. Po dostaniu się do komórek rodnik tlenowy może hamować działanie enzymów komórkowych, a w zetknięciu ze strukturami enzymatycznymi mikroorganizmów niszczy je. Dlatego też zabieg darsonwalizacji ma działanie dezynfekujące, grzybobójcze, bakteriobójcze oraz wirusobójcze. Poza tym ozon zwiększa efektywność transportu tlenu przez krwinki czerwone, zwiększa elastyczność błon komórkowych oraz powoduje pobudzenie układu immunologicznego. Urządzenie Darsonval oraz rodzaje elektrod
Istnieje wiele odmian aparatu Darsonval przeznaczonych do różnych celów. Najpopularniejsze to aparaty stacjonarne przeznaczone do pracy w salonach urody, ale na rynku dostępne są też modele mobilne niewielkich rozmiarów dedykowane zabiegom domowym. Urządzenie ma formę rękojeści, w którą wsuwane są odpowiednio dobrane do okolicy zabiegowej oraz celu zabiegu elektrody.

W kosmetologii i trychologii wykorzystywane są elektrody metalowe w postaci metalowego pręta – służące do darsonwalizacji indukcyjnej oraz elektrody szklane (peloty), które są różnie wyprofilowanymi bańkami wypełnionymi zjonizowanym gazem (najczęściej freonem) – te służą do darsonwalizacji bezpośredniej. Zetknięcie peloty ze skórą powoduje iskrzenie w kolorze uzależnionym od rodzaju gazu wypełniającego, np. pelota wypełniona powietrzem iskrzy na fioletowo, a ksenonem – na czerwono. Najbardziej popularne i najczęściej stosowane są peloty:

• grzybkowe, do zabiegów na całej twarzy,
• pelota grzebieniowa, do zabiegów na skórze owłosionej głowy,
• pelota łukowa, do zabiegów na większych partiach skóry, takich jak czoło, broda, żuchwa czy ramiona,
• pelota z przepustem do mocnego, punktowego działania na małe partie skóry,
• pelota punktowa do usuwania pojedynczych zmian skórnych, np. brodawek.

W drugiej części artykułu opisane zostaną szczegółowo metody i techniki darsonwalizacji, a także wskazania i przeciwwskazania do zabiegu. Już teraz zapraszamy! (red.)

dr Joanna Klonowska
Wydział Nauk o Zdrowiu
Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia w Warszawie